بازار؛ گروه راه و مسکن: پیش‌بینی زلزله سال های سال است که مطرح است و کارشناسان بر این باور هستند که این موضوع به هیچ عنوان امکان پذیر نیست.
چندی پیش معاون پیشگیری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهرداری تهران اعلام کرد که می توان به تهرانی‌ها ۱۲ ثانیه قبل از وقوع هشدار داد اما حالا علی بیت‌اللهی رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اعلام کرده است که هشدار زلزله ۱۲ ثانیه قبل از وقوع عبارت درستی نیست. قبل از وقوع زلزله نمی‌توان وقوع زلزله‌ای را هشدار داد، اگر هم هشداری داده شود، خطا به‌دلیل عدم قطعیت‌ها در آن زیاد خواهد بود، در دنیا نیز چنین سیستمی که بتواند قبل از وقوع زلزله هشدار قطعی زلزله‌ای را صادر کند وجود ندارد.
اساس کار سیستم‌های هشدار زلزله بدین‌گونه است که با وقوع زلزله در محل رومرکز زلزله، با استفاده از پالس الکترومعناطیسی (امواج EM) که سرعتی معادل سرعت نور را دارد به سایت هدف سیگنالی ارسال می شود
او ادامه داد: اساس کار سیستم‌های هشدار زلزله بدین‌گونه است که با وقوع زلزله در محل رومرکز زلزله، با استفاده از پالس الکترومعناطیسی (امواج EM) که سرعتی معادل سرعت نور را دارد به سایت هدف سیگنالی ارسال می شود و چون سرعت امواج زلزله به‌مراتب کمتر از سرعت امواج الکترومغناطیسی است، بنابراین چند ثانیه زمان با دریافت سیگنال EM تا زمان رسید امواج زلزله (موج تراکمی p یا موج برشی s) به سایت هدف، فرصت برای اقدام سریع وجود خواهد داشت. احتمالاً منظور از هشدار زلزله ۱۲ ثانیه قبل از وقوع زلزله" نیز "هشدار زلزله ۱۲ ثانیه قبل از رسیدن امواج زلزله" به تهران بوده است.
اگر زلزله در فاصله ۴۰ تا ۵۰ کیلومتری تهران رخ دهد، حدود ۱۲ ثانیه طول خواهد کشید که امواج الاستیک و ارتعاشی زلزله به شهر تهران برسد
بیت اللهی گفت: اگر سرعت امواج زلزله را به طور متوسط بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ متر بر ثانیه فرض کنیم (این اعداد برای انواع امواج و فازهای آنها و نیز جنس لایه‌های زمین مسلماً متفاوت است و دامنه تغییرات وسیع و پرنوسان است و به‌طور معمول بین ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ متر بر ثانیه در لایه‌های سنگی زیرسطحی زمین نوسان دارد) در این‌صورت اگر زلزله در فاصله ۴۰ تا ۵۰ کیلومتری تهران رخ دهد، حدود ۱۲ ثانیه طول خواهد کشید که امواج الاستیک و ارتعاشی زلزله به شهر تهران برسد (واضح است که از شرق به غرب و از شمال به جنوب شهر تهران نیز به‌دلیل طولانی شدن مسافت زمان رسیدن امواج به‌طور تقریبی در حد ۱ تا ۳ ثانیه متغیر خواهد بود).
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی خاطر نشان کرد: اگر زلزله در فاصله ۲۰ تا ۲۵ کیلومتری تهران رخ دهد زمان رسیدن امواج حدود ۵ تا ۶ ثانیه خواهد بود نه ۱۲ ثانیه، اگر زلزله در مجاورت شهر تهران و یا در داخل محدوده رخ دهد، به‌طور تقریبی زمان رسیدن امواج بین ۱ تا ۳ ثانیه خواهد بود (بسته به موقعیت مرکز دریافت سیگنال الکترومغناطیسی) بنابراین عدد اعلامی ۱۲ ثانیه هشدار زودهنگام زلزله، ثابت نیست و بسته به موقعیت مرکز وقوع زلزله می‌تواند بین ۱ تا ۱۲ ثانیه به‌طور تقریبی در نوسان باشد.
به گفته وی، بدیهی است و انتظار بر این‌است که در اساس کار سامانه هشدار، پالس‌های مربوط به زلزله‌های کوچک و غیرمؤثر بر تهران اطلاع‌رسانی عمومی نشوند.
پرواضح است که اگر فاصله نقطه وقوع زلزله از تهران دور باشد زمان طولانی‌تری صرف خواهد شد تا موج زلزله به تهران برسد
بیت اللهی تاکید کرد: پرواضح است که اگر فاصله نقطه وقوع زلزله از تهران دور باشد زمان طولانی‌تری صرف خواهد شد تا موج زلزله به تهران برسد و اگر محل وقوع خیلی نزدیک به تهران و یا در محدوده شهری تهران باشد، این زمان به‌مراتب کوتاه‌تر خواهد بود، اما باید به این نکته هم توجه کرد که اگر زلزله دورتر باشد، شتاب و شدت آن در شهر تهران به‌مراتب کمتر خواهد بود، به‌عنوان مثال اگر زلزله‌ای در ۵۰کیلومتری محدوده شهر تهران رخ دهد، شتاب زلزله حدود ۲ تا ۴ برابر کمتر از زلزله‌هایی خواهد بود که در فاصله ۱۰ کیلومتری رخ بدهد.
او ادامه داد: می‌توان گفت که برای زلزله‌هایی که موثرتر و شدیدتر و مخرب‌تر برای تهران تلقی شوند، زمان واکنش را باید بین ۱ تا ۵ ثانیه در نظر گرفت، البته زلزله‌های بزرگ (بزرگی ۷ و بالاتر از آن) رخ‌داده در بازه فاصله‌ای تا ۵۰ ـ ۶۰ کیلومتری نیز به‌طور مسلم اثرات تخریبی قابل ملاحظه بر تهران خواهند داشت و لذا سیستمی که با کوشش و حمایت مدیران و کارشناسان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهرداری تهران بعد از چندین سال قرار است با ارسال پیامک و پالس هشدار به مسئولین، دستگاه‌های اجرائی هدف و مردم راه اندازی شود، سامانه‌ای ارزشمند برای کاهش خسارت و تلفات زلزله‌های مؤثر بر تهران تلقی می‌شود.
او یادآوری کرد: اگر زلزله در محدوده شهری تهران رخ دهد، امکان هشدار نخواهد بود.
